Bir Devrin Sonu: LoL Esporu Neden Popülerliğini Kaybetti?

Büyük bir heyecana (!) sahne olan 2021 Dünya Şampiyonası cumartesi günün oynanan DWG KIA-Edward Gaming finali ile sona erdi ve Sihirdar Kupası sahibini buldu. Üçüncü kez bir LPL (Çin) temsilcisi Worlds şampiyonu oldu. Bu yıl 11. kez düzenlenen Worlds’te, Worlds tarihi boyunca 8. kez en az bir Kore takımı Worlds finalinde kendisini göstermeyi başardı. İstatistiksel olarak baktığımız zaman major liglerden en başarısızı hala LCS (Kuzey Amerika), en başarılısı ise LCK (Kore). Minör liglerin ise hala esamesi bile okunmuyor. Peki LoL Esporu nereye gidiyor?

Doğu Liglerinin Tekeli

League of Legends tarihinin en iyi oyuncuları şüphesi Koreliler (Faker, bengi, Viper, Ruler, Khan, ShowMaker…). Fakat bu başarı öyle bir hal aldı ki, tam 6 yıl boyunca en az bir Kore takımı Worlds finaline el koydu. Bu 6 yılın 3 yılında, finalde iki Kore takımı mücadele etti. Bu yıl 11. kez düzenlenen turnuvanın altısının şampiyonu ise yine bir Kore takımı oldu. Ağırlık olarak Kore takımları bu rekabeti önde götürse de bir de diğer yandan Çin gibi bir gerçek var. 2021 Dünya Şampiyonu olan Edward Gaming, Worlds şampiyonu olan üçüncü Çin takımı oldu. Bu gelen üçüncü şampiyonluğun yanı sıra Çin’in üç kez de ikinciliği mevcut. Worlds 2011 hariç her sene bir Çin takımı son sekize kalmayı da başardı.

Doğu liglerinin bu başarısı sadece Dünya Şampiyonası özelinde de değil. İlki 2015’te düzenlenen Mid Season Invitational’da da bu durum geçerli. LPL üç kez (Royal Never Give Up x2, Edward Gaming), LCK ise iki kez (T1 x2) MSI şampiyonluğuna ulaştı. Bir yanda doğu liglerinin her geçen sezon daha güçlenmesi dururken öte yandan batı ligleri ise bu duruma adeta seyirci kalıyor. Worlds’te ve MSI’da Avrupa’nın birer kez şampiyonluğu bulunurken, LCS’in böyle bir başarısı daha görülmedi bile.

En İyi Kore ve Çin Takımlarının Worlds Başarıları:

LCK ve LPL’in yanı sıra bir de minör liglerden VCS (Vietnam) ve PCS (Pasifik) liglerinden gelen ekipler uzun süre kendilerini Worlds ve MSI’da göstermeyi başarmıştı. Öyle ki Worlds 2012’de Pasifik bölgesi Taipei Assassins ile şampiyonluğa ulaşmıştı. Doğu ligleri bu sebeple her yıl Worlds’e gönderdiği temsilci sayısını arttırıyor. Bu yıl LCK ve LPL dörder temsilci Worlds’de mücadele etti.

Batı Ne Yapıyor?

Uzun zamandır batı liglerinin Worlds’te bir şampiyonluğu bulunmuyor. Batının iki major liginden biri olan LEC’den sadece bir takım (1. Sezon/Fnatic) şampiyonluğua ulaşırken -ki o zaman ne EU LCS ne de LEC vardı-, LCS’in ise böyle bir başarısı dahi bulunmuyor. Oyunayış tarzlarından dolayı mı yoksa daha başka sebeplerden midir bilinmez ama Avrupa ve Kuzey Amerika ekipleri League of Legends’da asla bir LPL veya LCK seviyesine çıkamadı. Halbu ki Avrupa ve Kuzey Amerika bölgeleri League of Legends için ciddi yatırımlar yapıyor. Fakat yine de elle tutulur bir başarı gelmiyor.

Genel baktığımızda 2011 yılında Fnatic’in şampiyonluğundan sonra bu iki bölgeden çıkan en iyi sonuç G2 Esports’un 2019 yılında aldığı MSI şampiyonluğu. Dünyanın önde gelen espor takımlarından olan G2 Esports, o yıl belki de League of Legends tarihindeki en iyi yılını geçirdi. Aldığı MSI şampiyonluğunun ardından 2019 LEC Yaz Mevsimi şampiyonluğu ile 2019 Dünya Şampiyonası’na katıldı ve finale kadar çıktı. Ertesi yıl yani 2020’de de LEC’de iki mevsim şampiyonluğa ulaşan G2 Esports, 2020 Dünya Şampiyonası’nda da yarı finali gördü. 2018 Dünya Şampiyonası’nda ise Avrupa’dan çıkan tek Worlds şampiyonu Fnatic, ikinci kez final oynadı.

LCS için ise durum hiç iyi değil. Worlds karnesine baktığımızda en iyi başarısı yarı final olan LCS’in MSI’da da sadece final görmüşlüğü var.

Bu iki major ligde durum böyleyken minör liglerde ise durum çok vahim. Birçok minör lig temsilcisi grup aşamasını görse dahi buradan galibiyet bile alamadan turnuvaya veda ediyor. Türkiye’nin en büyük başarısı ise 2016 yılında MSI’da SuperMassive’in o turnuvada final oynayan Counter Logic Game’i yenmesi oldu.

Nerede O Eski Worldsler?!

Turnuva için yazılmış, kendini dinlettiren şarkılar, adeta bir görsel şölene dönüşen açılış seremonileri, rekorlar kıran hem gerçek hem de sanal izleyici sayıları ve dudak uçuklatan ödül havuzları… Nerede o eski Worldsler?

Riot Games, geçtiğimiz yıllara kadar Worlds’e ve LoL Esporu’na ciddi yatırımlar yapıyordu. Hınca hınç dolu statlar ve salonlar, sanatçılarla ve gösterilerle dolu açılış seremonileri bu yıl kendisini küçük bir salon ve 10 tane bilgisayara bırakmış durumda. Oysa 2017 yılında National Stadium’a kadim ejderhanın inişi hala hafızalarımızda olsa gerek. Daha geçen yıl, Covid-19 Pandemisi’nin en yoğun yaşandığı zamanlarda bile bu turnuva seyircili yapılmıştı. Önümüzdeki sezon LoL Esporu için Riot Games’in nasıl bir yol izleyeceği ise hala belirsiz.

İzleyicinin yanında takımları da artık eskisi kadar cezbeden bir espor olmaktan çıkıyor League of Legends. Bunun en büyük sebebi de her yıl düşen ödül havuzu. 2020 ve 2021 yıllarında bu ödül havuzundan düşen payları düzenleyen Riot Games, bu ödülleri öyle bir noktaya getirdi ki, bu yıl şampiyon olan Edward Gaming ile ikinci olan DWG KIA arasındaki fark çok çok az. Hele bir de geçtiğimiz yıllarda verilen ödüllere bakılınca artık bu miktarlar komik bir hal almaya başladı. 2018 Dünya Şampiyonası’ndan sonra ödül havuzu da korkunç bir şekilde düştü.

O yıla kadar her yıl daha da yükselen ödül havuzu 2018 yılında 6,450,000 dolar seviyesine ulaşarak LoL Esporu tarihinde bir rekor kırmış oldu. 2019 yılından itibaren Riot Games, her yıl League of Legends’da çıkan Championship kostümlerinden elde ettiği gelirlerin bir kısmını Worlds ödül havuzuna dahil etmeyi bırakınca, geriye sadece şirketin turnuva için ayırdığı bütçe olan 2,225,000 dolar kaldı. 2020 ve 2021 yılında düzenlenen Worlds için de bu ödülün dağılımındaki pay yüzdeliklerinde değişime gidildi. 2021 Dünya Şampiyonası şampiyonu olan Edward Gaming, 489,500 dolar ödül aldı. 2018’de şampiyon olan Invictus Gaming 2,418,750 dolar ödülü kasasına eklemişti.

LoL Esporu’nun Geleceği

Yıllar geçtikçe sürekli olarak değişen bu espor ekosistemi elbette bir noktada sıkıntı çıkaracaktı. Çünkü şahsi fikrimce Riot Games, major liglere franchising sistemini getirerek rekabetçi ortama büyük bir darbe vurmuş oldu. Biz bu durumun en fazla sıkıntısını yaşayan bölge olduğumuz söylesek çok da yanlış olmaz. Ayrıca Riot Games’in ard arda çıkardığı Teamfight Tactics, Legends of Runeterra ve VALORANT oyunlarına da ciddi yatırımlar yapıyor. Oyunun yanında bu oyunların esporlarını da geliştirmek isteyen Riot Games, özellikle VALORANT Esporu’na büyük bütçe ayırmış durumda. Aralık ayında VALORANT Champions ile sonlanacak olan VALORANT Esporu’nun 2021 sezonu boyunca şimdiye kadar 4 milyon doları aşan bir ödül dağıttı. VALORANT Champions’ın ödül havuzu ise henüz duyurulmadı.

VCT 2021’de iki kere gerçekleşen LAN etkinliklerinde ise şahane bir prodiksiyona imza atan Riot Games, bu konuda da çıtayı epey yükseltmiş durumda. Diğer yeni oyunların esporlarının LAN etkinlikleri henüz gerçekleşmedi bile.

2022 yılında LoL Esporu nasıl şekillenecek bilinmez ama yıllar geçse de oyuncu sayısı azalmayan bu oyununu Riot Games gözden çıkarmadıysa öncelikle ekosistem içerisinde kaybolan rekabetçi ortamı tekrar sağlaması gerekiyor. Ayrıca büyük takımların da LoL Esporu’ndan kısıntıya gitmesini önleyebilirse bu sayede eski ihtişamlı günleri tekrar görmemiz imkansız değil.

Turnuva bazında da iyileştirmeler gerekli. Mesela MSI turnuvası sadece para ödülü veren bir sezon ortası turnuvası olmak yerine, bir yılda MSI şampiyonu olan takımın aynı sezonki Worlds’e doğrudan katılabilmesi bu turnuvanın önemini arttırmaz mı? Tabi bu basit bir örnek. Minör ligler için ayrı Wildcard turnuvaları tekrar gündeme gelse, bu bölgelerdeki rekabetçi ortamı arttırıp gelişimlerine daha fazla destek olmak da yapılabilecek şeyler arasında. Ben bu cümleleri daha sektöre yeni girmiş bir espor yorumcusu olarak yazıyorum. Tabi ki işim Riot Games gibi büyük bir şirkete akıl vermek değil fakat ortada iyileştirilebilir bir sıkıntı var.

LoL Esporu’nun altın günlerine tekrardan yükseldiği zamanları görmek dileğiyle…